26 Tem, 2019
İlk Zamanların GUI Teknolojilerini Ziyaret
Yazan: Gürkan Canpolat Kategori: Bilişim ~ Okunma Süresi: 3 Dakika
İnsanoğlu için her zaman geçmişin makbul olup olmadığı tam bir muamma. Ama en azından kendi yaşantımda eskinin daha nitelikli olduğunu düşünerek, yeniye karşı çekinceler içerisindeyim. Dolayısıyla eskiye olan özlem, yeniye olan merakımın da önüne geçmektedir. İlk kişisel bilgisayarlar, bu anlamda her zaman beni hayrete düşürmüştür. Şanssızlığım ise bilgisayarların büyülü bu ilk dünyasına biraz geç kalmış olmamdır. En nihâyetinde artık internetin gelişmesi ve büyük bir kütüphâneye dönüşmesi ile bilikte veri ve bilgi yığınlarına ulaşmamız da oldukça kolay hâle gelmiştir.
1980’li yıllarından başında ortaya atılan WIMP; windows, icons, menus, pointer sözcüklerinin kısaltması olarak sistemleşmiştir. Mucidi olarak Merzouga Wilberts’in adlandırıldığı WIMP, Türkçe karşılığı ile pencereler, simgeler, menüler, işaretçi olarak bilinmektedir. Bu süreçten sonra da birçok bilgisayar firması, GUI (Graphical User Interface) olarak hülâsa edilen Grafiksel Kullanıcı Arayüzü teknolojisi üretti. Süreç çok hızlı ilerledi ve bir anda dünyada satışa sunulan onlarca farklı bilgisayar modelinin hemen hepsinde kendine has bir GUI dâhili olarak geldi. Ancak hiç şüphesiz GUI’lerin dünyada popüler hâle gelmesini sağlayan da Apple oldu. Ardından akıllı hamleler ile bilgisayar kullanmayı daha da basit hâle getiren Microsoft, kısa sürede pazarın lideri olmayı başardı.
Konumuza dönecek olursak Marcin Wichary isimli bir mühendis, retro bilişim dünyasını kalıcı bir müze hâline getirmek için kolları sıvamış ve bizlere müthiş bir eser bırakmıştır. Oluşturduğu GUIdebook Gallery sitesi ile belki de isimlerini bile duymadığınız işletim sistemleri ve yazılımları tanıtmayı amaçlamaktadır. En son 6 Ekim 2006 senesinde güncellense de, zaten geçmişi ele aldığı gerçeği siteyi oldukça zengin bir kıvama getirmiş durumda. Uzun uğraşlar ve emekler sonucu ortaya çıktığı belli olan bu sitenin yapımında sanal makineleri kullanan Wichary, sitenin hakkında kısmında şunları belirtiyor:
Bu site, özellikle eski, karanlık ve çaresizce korunmaya muhtaçlardan oluşan çevrimiçi bir grafik arayüz müzesidir. İster sadece yıllar öncesine ait güzel anılara bakıp onları hatırlamak isteyin, isterse GUI’lerin yıllarca nasıl geliştiğini görün (ve buna tanık olmak büyüleyicidir)…
2010 senesinden bu yana bu sitede bir şeyler yazıyorum. Dar Kapı Dergisi‘ni ve Alternatif Tarih kitabını yayınladım. Site tasarladım, program yazdım. Hülâsası biraz bilgisayar bilimleri, biraz târih ve çokça da edebiyat.